ÜLKEMİZDE SULU TARIMDA YAŞANAN SORUNLAR |
Dünyada ve ülkemizde gelecekte artacak olan gıda ihtiyacının karşılanmasında önemli rolü sulu tarım oynamaktadır. Sulu tarımda ise çeşitli sorunlarla karşılaşılmaktadır. Temel sorunlar su kullanan sektörler arasında yaşanan rekabet, su dağıtım sisteminde ve suyun tarlaya uygulanışı sırasında yanlış yönetimden kaynaklanan toprak ve su kaynakları bozulması, sulama projelerine yapılan yatırımların geri dönüşümündeki yetersizlik ve su kaynaklarının kullanımındaki eşitsizlikten kaynaklanan sosyal problemler olarak sıralanabilir.
Ülkemizde kullanılan suyun %75’i tarımda kullanılmaktadır. Bu nedenle kıt olan su kaynaklarımızın daha etkin kullanılabilmesi ve sulu tarımda karşılaşılan söz konusu sorunların giderilebilmesi sulama projelerinin izlenmesi ve performanslarının değerlendirilmesini zorunlu kılmaktadır. Sistem performansı, planlamada öngörülen hedeflerin gerçekleşme oranını gösterir. Performansın belirlenmesiyle mevcut durumdaki problemleri ortaya koyma ve onların çözümüne yönelik strateji geliştirme olanağına ulaşılır.
Rao (9), dünyada yapılmış olan pek çok çalışmayı derlediği yayınında sulama sistemi performansının su dağıtım sistemi, sulu tarım sistemi ve sulu tarım ekonomisi olmak üzere üç kategoride değerlendirilebileceğini ifade etmiştir. Su dağıtım sistemi kategorisinde de yeterlilik, zamanlılık ve eşitlik göstergelerini irdelemiştir.
Jurriens (8) mevcut sulama sistemlerinde su dağıtımının, su temini ve su teminindeki değişkenlik yönünden mevsimlik ya da yıllık olarak değerlendirilmesinde kullanılabilecek performans gösterge setlerini açıklamıştır. Su dağıtımında eşitliliği ya da üniformiteyi; su teminindeki mekansal değişkenlik güvenilirliği; su teminindeki zamansal değişkenlik ve yeterliliği ise sisteme su temin derecesiyle tanımlamıştır. Su temin göstergesi olarak, sulama yoğunluk oranı akış dağıtım oranı ve su kullanım oranını değişkenlik göstergesi olarak da akış üniformluk oranı ve akış güvenilirlik oranını önermiştir.
Veri Kaynakları: http://www.agr.ege.edu.tr/zfdergi/edergiziraat/2003_cilt40/s3/97-104.pdf
|
|